صوت تکمیلی بینایی سنجی😉
بینایی سنجی چیست؟
بینایی‌سنج (O.D.s/optometrists) به عنوان ارائه‌دهنده اصلی خدمات بهداشتی چشم و اولین خط دفاع در مراقبت از چشم و بینایی شناخته می‌شود. بینایی‌سنجی شامل ارزیابی بینایی و ساختارهای مرتبط با آن است تا مشکلات بینایی شناسایی شوند و تمرین‌های چشمی برای بهبود بینایی تجویز گردد. همچنین، این حرفه شامل تجویز عینک و لنزهای مناسب نیز می‌شود.
بینایی‌سنج‌ها خدمات ضروری در زمینه مراقبت از چشم ارائه می‌دهند، اما به عنوان پزشک شناخته نمی‌شوند. آنها به بررسی، تشخیص، درمان و مدیریت بیماری‌ها و اختلالات چشمی می‌پردازند. علاوه بر این، بینایی‌سنج‌ها با تشخیص بیماری‌های سیستمیک و مدیریت عوارض چشمی آنها و همچنین ارائه واکسیناسیون (بدون تجویز دارو)، نقش مهمی در حفظ سلامت و رفاه عمومی افراد ایفا می‌کنند.
وظایف بینایی‌سنجی شامل موارد زیر است:
– توانبخشی برای افراد با کم‌بینی
– درمان‌های بینایی
– تجویز لنزهای عینک و لنزهای تماسی
بینایی‌سنج‌ها به بیماران در مورد گزینه‌های جراحی و غیرجراحی که می‌تواند به بهبود دید آنها در زمینه‌های شغلی، فعالیت‌های حرفه‌ای و سبک زندگی کمک کند، مشاوره می‌دهند.
معاینه جامع چشم چیست؟
معاینه جامع چشم که توسط بینایی‌سنج انجام می‌شود، به ارزیابی سلامت چشم و بینایی بیمار می‌پردازد. در این معاینه، بینایی‌سنج علاوه بر بررسی بینایی، سلامت بافت‌های چشم و وجود بیماری‌های دیگر را نیز مورد ارزیابی قرار می‌دهد. علائم هر بیمار و ارزیابی حرفه‌ای بینایی‌سنج تعیین‌کننده نوع آزمایشات لازم خواهد بود.
چرا انجام معاینات جامع چشم با بینایی‌سنجی اهمیت دارد؟
معاینه حضوری و جامع چشم توسط بینایی‌سنج، یک استاندارد پزشکی است که به منظور اطمینان از دقت و سلامت بینایی، شناسایی و درمان بیماری‌هایی نظیر گلوکوم، که عامل اصلی نابینایی محسوب می‌شود، انجام می‌گیرد. همچنین، این معاینات به حفظ سلامت عمومی کمک کرده و به پزشک این امکان را می‌دهد که بیش از 270 بیماری جدی از جمله دیابت، فشار خون بالا، بیماری‌های خودایمنی و سرطان‌ها را شناسایی کند.
به عنوان مثال، در سال 2018، بینایی‌سنج‌ها موفق به شناسایی علائم دیابت در بیش از 301,000 بیمار شدند که از ابتلای خود به این بیماری بی‌خبر بودند. بنابراین، معاینات جامع چشم یکی از مهم‌ترین و پیشگیرانه‌ترین روش‌ها برای حفظ بینایی و سلامت کلی به شمار می‌رود.
تفاوت معاینه جامع چشم و غربالگری بینایی چیست؟
اعتماد به روش‌های کنونی غربالگری بینایی برای شناسایی افرادی که به مراقبت از بینایی نیاز دارند، کافی نیست. این نوع غربالگری که در مکان‌هایی مانند مدارس یا مطب‌های اطفال انجام می‌شود، ممکن است برخی مشکلات بینایی را شناسایی کند، اما در عین حال قادر است از بسیاری از مشکلات دیگر غفلت کند و آنها را تشخیص ندهد. گاهی اوقات ، غربالگری بینایی می‌تواند به افرادی که موفق به “عبور” از آن می‌شوند، احساس امنیت کاذب بدهد و مانع از تشخیص زودهنگام مشکلات بینایی شود. این افراد ممکن است بخاطر عدم درمان، با وخامت مشکلات بینایی خود مواجه شوند.
از سوی دیگر، معاینه جامع چشم شامل مجموعه‌ای از آزمایش‌هاست که به منظور ارزیابی کامل سلامت چشم‌ها و بینایی انجام می‌شود. پزشک بینایی‌سنج نه تنها می‌تواند وضعیت سلامت چشم شما را بررسی کند، بلکه قادر است علائم برخی شرایط پزشکی دیگر مانند تومورهای مغزی، آنوریسم، فشار خون بالا و دیابت را نیز شناسایی کند.
بینایی شما به مراجعه به چشم‌پزشک در زمان مناسب بستگی دارد.
زمانی که نوبت “بررسی و چکاپ چشم‌ها” فرا می‌رسد، حتماً به متخصص مناسب برای مراقبت از چشمان خود مراجعه کنید. چشم‌پزشکان، بینایی‌سنج‌ها و عینک‌سازها هر کدام نقش مهمی در ارائه خدمات مراقبت از چشم به مصرف‌کنندگان ایفا می‌کنند. با این حال، سطح آموزش و تخصص هر یک از این ارائه‌دهندگان کاملاً متفاوت است. در ادامه، نگاهی اجمالی به سه نوع ارائه‌دهنده مراقبت از چشم خواهیم داشت:
چشم‌پزشک
چشم‌پزشک یا Eye M.D.، پزشکی است که در زمینه مراقبت از چشم و بینایی تخصص دارد. این دسته از پزشکان از نظر سطح آموزش و توانایی‌های تشخیصی و درمانی با بینایی‌سنج‌ها و عینک‌سازها تفاوت دارند. چشم‌پزشکان پس از گذراندن تحصیلات دانشگاهی و حداقل هشت سال آموزش پزشکی اضافی، مجوز فعالیت در زمینه پزشکی و جراحی را دریافت می‌کنند. آنها قادر به تشخیص و درمان تمامی بیماری‌های چشمی، انجام جراحی‌های مربوط به چشم و تجویز عینک و لنزهای تماسی برای اصلاح مشکلات بینایی هستند. همچنین، بسیاری از چشم‌پزشکان در تحقیقات علمی مرتبط با علل و درمان بیماری‌های چشمی و اختلالات بینایی نیز فعالیت دارند.
برخی از وظایف و مسئولیت‌های چشم‌پزشک شامل موارد زیر است:
– انجام معاینات دقیق و کامل اعصاب چشمی
– تشخیص تمامی بیماری‌های مرتبط با چشم
– شناسایی و درمان عفونت‌های چشمی
– تعیین علت بروز بیماری در چشم
– ارائه انواع درمان‌ها متناسب با نوع بیماری یا اختلال، از جمله دارو درمانی و جراحی
– انجام عمل‌های لیزیک و لازیک
حوزه تحصیلات چشم‌پزشک شامل موارد زیر است:
– دریافت مدرک پزشکی تخصصی در زمینه چشم‌پزشکی
– گذراندن موفقیت‌آمیز دوره‌های کارآموزی و رزیدنتی در این رشته
– اخذ مجوز ایالتی برای انجام فعالیت‌های چشم‌پزشکی
– آگاهی کامل از انواع بیماری‌ها، عملکردها و آناتومی چشم
– برخورداری از مهارت‌های فیزیکی و دانش پزشکی بالا
– هماهنگی مناسب بین دست و چشم
– توانایی‌های قوی در زمینه‌های سازماندهی، ارتباطات، حل مسائل و تصمیم‌گیری
– مهارت‌های اداری و مدیریتی مطلوب
در حالی که تمامی متخصصین چشم برای مراقبت از مشکلات و شرایط مختلف چشمی آموزش دیده‌اند، تعدادی از آنها در زمینه‌های خاصی از مراقبت‌های پزشکی یا جراحی چشم تخصص دارند. این افراد به عنوان فوق تخصص شناخته می‌شوند و معمولاً یک یا دو سال آموزش اضافی و عمیق‌تر به نام فلوشیپ را در یکی از زمینه‌های اصلی فوق تخصصی مانند گلوکوم، شبکیه، قرنیه، اطفال، مغز و اعصاب و جراحی پلاستیک و سایر موارد می‌گذرانند. این آموزش و دانش اضافی به متخصص چشم‌پزشک این امکان را می‌دهد که از شرایط پیچیده‌تر یا خاص در نواحی خاصی از چشم یا در گروه‌های خاصی از بیماران مراقبت کند.
اپتومتریست‌ها
اپتومتریست‌ها، که به عنوان بینایی‌سنج نیز شناخته می‌شوند، متخصصان مراقبت‌های بهداشتی چشم هستند که خدمات اولیه بینایی را از جمله آزمایش و اصلاح بینایی، تشخیص، درمان و مدیریت تغییرات بینایی ارائه می‌دهند. لازم به ذکر است که بینایی‌سنج‌ها پزشک نیستند.
مسئولیت های اپتومتریست‌ها:
– بررسی میدان دید چشم
– تعیین نمره عینک و کمک به انتخاب عینک مناسب
– تشخیص اولیه برخی اختلالات چشمی مانند آب سیاه و آب مروارید
– ارزیابی اختلالات در تشخیص رنگ‌ها
– درمان افرادی که به تنبلی چشم مبتلا هستند
– ساخت عینک‌های طبی
– ارائه مشاوره به افراد شاغل در صنایع مختلف برای محافظت از چشمانشان
– معاینه کودکان به منظور شناسایی هرگونه نارسانایی در بینایی
– درمان برخی مشکلات اکتسابی چشم
شایان ذکر است که وظایف و کارهای یک بینایی‌سنج می‌تواند توسط چشم‌پزشک نیز انجام شود، اما اپتومتریست‌ها به دلیل تجربه و تمرین مکرر در برخی از این کارها، ممکن است مهارت بیشتری داشته باشند، به ویژه در اندازه‌گیری نمره ضعیفی چشم در بیماران.
سطح تحصیلات اپتومتریست:
اپتومتریست‌ها حدود ۴ سال دوره تحصیلی اپتومتری را طی کرده و سپس مدرک دکترای بینایی‌سنجی خود را کسب می‌کنند. آموزش این متخصصان چشم پزشکی شامل مراحل زیر است:
1. تحصیل در دانشگاه و اخذ مدرک لیسانس در رشته‌های علوم یا پیش‌پزشکی.
2. شرکت در آزمون پذیرش بینایی‌سنجی و ورود به دوره چهار ساله دکتری بینایی‌سنجی.
3. شرکت در آزمون‌های هیئت ملی بینایی‌سنجی و کسب مدرک دکترا
4. درخواست و اخذ مجوز برای انجام فعالیت‌های اپتومتری.
بعد از کسب مجوز، اپتومتریست می‌تواند برای کسب فلوشیپ و نیز شرکت در دوره‌های آموزشی بالینی اقدام نماید.
دامنه خدمات اپتومتریست:
اپتومتریست‌ها قادر به انجام جراحی‌های چشمی نیستند و تنها می‌توانند دارو تجویز کرده و بیماری‌های چشمی را درمان کنند. آنها به‌راحتی می‌توانند ناهنجاری‌ها، بیماری‌های شایع چشمی و همچنین مشکلاتی که احتمال دارد منجر به از دست دادن دائمی بینایی یا حتی کوری شوند را تشخیص دهند. از جمله این مشکلات می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:
– گلوکوم و بیماری‌های آسیب‌زننده به عصب بینایی
– آب مروارید
– دژنراسیون ماکولا مرتبط با سن، که به تجزیه بافت‌های حساس به نور در چشم منجر می‌شود
– رتینوپاتی دیابتی
چشم‌پزشک یا اپتومتریست، کدام یک گزینه بهتری است؟
بسیاری از افراد بعد از آگاهی از مشکلات چشمی، در انتخاب پزشک حاذق دچار سردرگمی می‌شوند و اطلاعات کافی درمورد تفاوت‌های میان اپتومتریست و چشم‌پزشک ندارند. اما با آشنایی با وظایف هر یک، می‌توانند به‌راحتی بهترین پزشک را برای درمان مشکلات چشمی خود انتخاب کرده و هر چه سریع‌تر اقدام کنند.
همان‌طور که متوجه شدید، اپتومتریست فردی است که در زمینه مراقبت‌های اولیه چشم فعالیت می‌کند، در حالی که دامنه خدمات چشم‌پزشک بسیار وسیع‌تر است و آموزش‌های طولانی‌تری را پشت سر گذاشته است. این پزشکان همچنین اطلاعات زیادتری در زمینه تجویز دارو و انتخاب بهترین شیوه های درمانی دارند و مهارت‌های درمانی بهتری دارند.
بنابراین، اگر به دنبال پزشکی هستید که به‌طور دوره‌ای معاینه چشم شما را انجام دهد و سطح بینایی‌تان را ارزیابی کند، اپتومتریست گزینه مناسبی است. این گروه از چشم‌پزشکان به‌دلیل تجربه و مهارت در تشخیص میزان ضعف بینایی، معمولاً در تعیین نمره چشم توانمندی بیشتری دارند. اما در صورت تشخیص بیماری یا مشکل خاصی در سیستم بینایی، بهتر است به یک متخصص حرفه‌ای مراجعه کنید تا درمان به‌طور مؤثر و با مهارت کافی انجام شود.
از چه سنی باید برای معاینه چشم به پزشک مراجعه کرد؟
زمانی که کودکان به سن ورود به مدرسه می‌رسند، والدین عزیز معمولاً آنها را برای معاینه، بررسی وضعیت جسمانی و به‌روزرسانی واکسیناسیون به پزشک می‌برند. مراقبت‌های پیشگیرانه برای حفظ سلامت و رشد کودکان از اهمیت بالایی برخوردار است؛ اما در مورد معاینه چشم کودکان، چه زمانی باید اقدام کرد و اولین معاینه چشم آنها را چه زمانی برنامه‌ریزی کنیم؟
بسیاری از والدین برای معاینه چشم فرزندان خود از دوران پیش‌دبستانی برنامه‌ریزی نمی‌کنند، مگر اینکه مشکلی واضح بروز کند. معمولاً در معاینات بینایی‌سنجی مدارس، برخی از مشکلات مهم ممکن است نادیده گرفته شوند که این امر می‌تواند بر بینایی و یادگیری کودک تأثیر منفی بگذارد. بر اساس نظر انجمن بینایی‌سنجی آمریکا، نوزادان باید برای اولین بار در 6 ماهگی معاینه جامع چشم را توسط اپتومتریست انجام دهند. همچنین، پزشکان توصیه می‌کنند که در صورت وجود موارد مشکوک یا سابقه خانوادگی، معاینه از بدو تولد تا 2 سالگی ضروری است. بعد از این مرحله، کودکان باید در 3 سالگی و همچنین پیش از ورود به مهدکودک، حدوداً در سن 5 تا 6 سالگی، معاینه چشم شوند.
به گفته کارشناسان چشم‌پزشکی، انجام معاینه چشم هر یک تا دو سال یک امر بسیار مهم است. این توصیه ممکن است بسته به سن فرد، عوامل خطر و استفاده از عینک یا لنزهای تماسی متفاوت باشد. اگرچه گاهی اوقات در مدارس برای کودکان غربالگری بینایی انجام می‌شود، اما معاینه چشم به‌طور مستقل و با اهمیت است.
به همین دلیل، پیشنهاد می‌شود که کودکان معاینه اولیه چشم را در 6 ماهگی انجام دهند و بعد از آن در سن سه سالگی و مجدد پیش از ورود به کلاس اول، معاینه دیگری داشته باشند. اگر کودک در معرض خطر خاصی نباشد، می‌تواند تا سن 18 سالگی هر سال معاینه چشم خود را ادامه دهد.
چه علائمی نشان‌دهنده نیاز به مراجعه به اپتومتریست هستند؟
معمولاً، انجام معاینه سالانه چشم توسط اپتومتریست از اهمیت بالایی برخوردار است؛ اما برخی افراد از این موضوع غافل می‌شوند. به تعویق انداختن معاینه چشم می‌تواند به خطر افتادن بینایی منجر شود. بنابراین، اگر مدتی است که معاینه چشم انجام نداده‌اید یا با هر یک از علائم زیر مواجه شدید، بهتر است هر چه سریع‌تر با یک اپتومتریست قرار ملاقات بگذارید:
– تجربه سردردهای مکرر و تغییر در توانایی بینایی
– احساس خستگی یا درد در چشم‌ها
– تاری دید یا سایر مشکلات غیرطبیعی بینایی
– چشمک زدن، که یکی از رایج‌ترین نشانه‌های بدتر شدن بینایی است.
سخن پایانی
برای معاینه سالانه و شناسایی مشکلات چشمی، مراجعه به اپتومتریست بهترین گزینه است. در صورت بروز مشکلات جدی در ساختار چشم، او شما را به متخصص چشم ارجاع می‌دهد. اپتومتریست با استفاده از ابزارهای تخصصی، به طور جامع به بررسی چشم شما می‌پردازد؛
از جمله علائم بیماری‌های چشمی شامل ضخامت قرنیه، دید محیطی و فشار مایع چشم می باشد که در صورت مشاهده سریعا به پزشک متخصص بینایی مراجعه نمایید.
اگر در تهران زندگی می‌کنید و به خدمات بینایی‌سنجی در تهران نیاز دارید، مرکز بینایی‌سنجی یارا با کادری مجرب و حرفه‌ای از اپتومتریست‌ها و با استفاده از تجهیزات و امکانات به‌روز، در فضایی آرام و دلنشین آماده خدمت‌رسانی به شما عزیزان است. هم‌اکنون این مرکز خدمات خود را با تخفیف‌های ویژه ارائه می‌دهد.