کاردرمانی چیست؟
کاردرمانی یکی از رشته‌های توانبخشی است که به جنبه‌های مختلف جسمی و روانی بیماران می‌پردازد. این نوع درمان در واقع یک حوزه میان‌رشته‌ای است که از علوم گوناگونی مانند روانشناسی، فیزیولوژی و آناتومی برای ارتقاء عملکرد بیماران استفاده می‌کند. یکی از اهداف اصلی کاردرمانی، کمک به مراجعان برای دستیابی به استقلال است، به گونه‌ای که پس از اتمام جلسات، قادر باشند به تنهایی امور مربوط به خود را انجام دهند.
متخصصان کار درمانی چه نقشی ایفا می‌کنند؟
کار درمانگران به افراد در همه سنین کمک می‌کنند تا بر ناتوانی‌های ناشی از بیماری، پیری یا تصادفات فائق آیند و بتوانند وظایف روزمره یا شغلی خود را انجام برسانند. این درمانگران همچنین به شناسایی نیازهای جسمانی، روانی و اجتماعی فرد پرداخته و سعی می‌کنند حمایت کاملی از او ارائه دهند. این فرآیند به بیماران و افرادی که با ناتوانی‌های جسمی و ذهنی مواجه هستند، کمک می‌کند تا افق‌های جدیدی را برای خود ترسیم کرده و زندگی تازه‌ای را آغاز کنند.
هدف کار درمانی
هدف اصلی کار درمانی، ارتقاء کارایی فرد در زندگی و دستیابی به استقلال در انجام فعالیت‌ها است. برای تحقق این هدف، نیاز به تلاش‌های تخصصی گروهی وجود دارد و این امر با همکاری سایر اعضای تیم توانبخشی، از جمله فیزیوتراپیست‌ها، گفتاردرمانگران، بینایی‌سنج‌ها، شنوایی‌سنج‌ها و همچنین تیم درمانی شامل پزشکان، روانشناسان، کاردرمانگران و غیره انجام می‌شود.
جلسات کار درمانی چه تأثیری دارند؟
در طول هر جلسه، متخصص کار درمانی به ارزیابی و تشخیص مشکل شما می‌پردازد. پس از آن، آن‌ها قادر خواهند بود برنامه‌ای عملی برای شما طراحی کنند. یک درمانگر می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی شما کمک کند تا با چالش‌ها و مشکلات ناشی از تروما، بیماری‌های روانی، آموزش مهارت‌های روانشناختی، یا حتی نقص‌های ناشی از افزایش سن، مقابله کنید. کاردرمانان با مهارت بالا، خدماتی را در منزل ارائه می‌دهند تا راحتی شما را به حداکثر برسانند.
در چه زمینه‌هایی کاردرمانی می‌تواند به شما یاری رساند؟
– ارزیابی و ارائه راهکارهای مناسب برای مشکلات عضلانی و اسکلتی مانند کمر درد، درد دست، درد شانه و غیره.
– بررسی و پیشنهاد تغییرات لازم در محیط‌های زندگی و کار (مانند خانه، حمام، آشپزخانه، اتاق خواب و محل کار) بر اساس نیازهای بیمار.
– برنامه‌ریزی برای ارائه خدمات کمکی.
– ارزیابی و توانبخشی در مورد سرگیجه.
– ارزیابی افراد مبتلا به اختلالات عصبی-روانشناختی و بهینه‌سازی محیط زندگی آن‌ها.
– ارائه درمان‌های توانبخشی پس از سکته مغزی، بیماری ام اس (MS) و پارکینسون.
– ارزیابی توانایی‌های رانندگی و صدور مجوز پارک برای اشخاص دارای معلولیت یا محدودیت در صورت لزوم.
– ارزیابی و کمک به درخواست‌های جابجایی، یادگیری مهارت‌های حرکتی و انتقال از یک مکان به مکان دیگر یا تغییر وضعیت از نشسته به ایستاده.
ایستادن: تعداد زیادی از بیماران مبتلا به سکته مغزی، ام اس و ضایعه نخاعی ممکن است نیازمند یادگیری مهارت تغییر وضعیت از نشسته به ایستاده داشته باشند یا به یادگیری شیوه های راه رفتن بر اساس ضعف‌های ایجاد شده نیازمند باشند. در بسیاری از موارد، این مهارت‌ها به بیماران آموزش داده نشده است ، وظیفه درمانگر این است که به صورت مؤثر این مهارت‌ها را به بیماران آموزش دهد.
ارزیابی و مشاوره برای کودکان با تأخیر در رشد
ارزیابی مهارت‌های حرکتی دقیق یا ارزیابی‌های کلی
افزایش روحیه و بهبود راحتی برای افرادی که تحت مراقبت‌های تسکینی یا درمان سرطان قرار دارند.
مشاوره تخصصی در زمینه تحرک.
تفاوت‌های کاردرمانی و فیزیوتراپی
بسیاری از افراد در مورد ارتباط بین کاردرمانی و فیزیوتراپی دچار ابهام هستند. این دو حرفه دارای نقاط مشترک و همچنین تفاوت‌های قابل توجهی هستند. در حالی که هر دو رشته در زمینه آناتومی سیستم اسکلتی-عضلانی آموزش‌های گسترده‌ای را دریافت می‌کنند، در عین حال در برخی زمینه‌ها نیز با یکدیگر تداخل دارند. کاردرمانگران بیشتر بر ارزیابی و بهبود توانایی‌های عملکردی افراد تمرکز می‌کنند، در حالی که فیزیوتراپیست‌ها بیشتر به مشکلات حرکتی توجه دارند. این همپوشانی بین دو رشته نشان‌دهنده این است که نوع درمان ارائه شده به میزان زیادی به آموزش و تجربه مداوم درمانگران بستگی دارد. همچنین، کاردرمانگران و فیزیوتراپیست‌ها معمولاً در زمینه‌های توانبخشی به صورت مشترک همکاری می‌کنند.
چگونه ارزیابی کاردرمانی انجام می‌شود؟
فرایند کاردرمانی (OT) با ارزیابی آغاز می‌شود. کاردرمانگر معمولاً مسئول تعیین روند ارزیابی است، اما آگاهی از انتظارات دقیق می‌تواند به شما در دستیابی به نتایج مطلوب از فرایند درمان کمک کند.
ارزیابی یک فرایند تخصصی و ماهرانه است که توسط کاردرمانگران و با حضور دستیاران معتبر کاردرمانی انجام می‌شود. زمان لازم برای ارزیابی کاردرمانی می‌تواند از 20 دقیقه (در محیط‌هایی مانند بیمارستان) تا چند ساعت (در بخش‌های سرپایی اطفال) متغیر باشد.
کاردرمانی یک فرایند بسیار متنوع است و ارزیابی‌ها در NICU با برنامه‌های کارسختی تفاوت‌های قابل توجهی دارند. با این حال، باید توجه داشت که ارزیابی‌های کلی در هر دو مورد از یک ساختار عمومی پیروی می‌کنند.
مصاحبه با متقاضی و جمع‌آوری اطلاعات
در صورتی که پرونده پزشکی در دسترس باشد، کاردرمانگر پیش از آغاز ارزیابی، آن را وارسی می‌کند تا اطلاعات اولیه‌ای درباره شما و وضعیت پزشکی‌تان به دست آورد. سپس با شما مصاحبه خواهد کرد تا اطلاعات ناقص را تکمیل کند. اطلاعاتی که کاردرمانگر به دنبال جمع‌آوری آن‌هاست شامل موارد زیر می‌باشد:
– سن
– پزشک متخصص ارجاع‌دهنده
– سوابق پزشکی قبلی
– دلیل ارجاع
– تشخیص
– احتیاطات
علاوه بر این، کاردرمانگر به دنبال جمع آوری اطلاعات دقیق‌تری درمورد روند زندگی روزمره شما پیش از وقوع حادثه‌ای است که باعث ارجاع شما شده است. به طور خلاصه، این اطلاعات به عنوان «سطح عملکرد قبلی (PLOF)» یا «پروفایل کاری» شما شناخته می‌شود.
جمع‌آوری این اطلاعات برای تسهیل روند کاردرمانی بسیار حائز اهمیت است. همچنین، این اطلاعات به تعیین اهداف درمان کمک می‌کنند، زیرا معمولاً هدف اصلی کاردرمانی بازگشت به سطح عملکرد قبلی است.
ارزیابی‌ها
پس از انجام مصاحبه، درمانگر شما اقدام به انجام ارزیابی‌هایی می‌کند تا اطلاعات دقیقی درباره سلامت عمومی و تأثیر تشخیص بر توانایی شما در انجام فعالیت‌های روزمره به دست آورد. کاردرمانگر در زمینه ارزیابی موارد زیر تخصص دارد:
– درد
– علائم حیاتی
– وضعیت روانی
– سلامت پوست
– دامنه حرکتی مفاصل
– آزمایش دستی عضلات
– سطح نیاز به کمک در فعالیت‌های روزمره (در صورت وجود)
– حس لامسه
– خاصیت ارتجاعی عضلات
– هماهنگی
– حس عمقی
ممکن است درمانگرارزیابی های استانداردی را انجام دهد که از بررسی‌های مرتبط با حس لامسه در افراد جوان تا ارزیابی توانایی رانندگی ایمن را شامل می شود . نوع ارزیابی‌های انجام شده به شرایط و نیازهای خاص شما بستگی دارد.
آیا شما فرد مناسبی برای درمان هستید؟
از طریق فرایند مصاحبه و ارزیابی، کاردرمانگر شما مشکلاتی را شناسایی خواهد کرد که به نظر او می‌تواند در حل آن‌ها به شما کمک کند. این مشکلات باید نیاز به مداخله تخصصی داشته باشند و نباید از نوع مسائلی باشند که به طور خود به خود حل می‌شوند.
همچنین مهم است که توانایی حل مشکل شما در حیطه مهارت و تخصص کاردرمانگر باشد. به عنوان مثال، اگر متخصصانی با آموزش کمتر مانند ماساژ درمانگر یا مربی ورزشی قادر به حل مشکل شما هستند، پزشک متخصص اطفال باید شما را به آن‌ها ارجاع دهد به جای اینکه کاردرمانگر شما باشد.
در نهایت، یک متقاضی مناسب برای کاردرمانی باید انگیزه برای درمان و توانایی شناختی برای مشارکت را داشته باشد. برای برخی از متقاضیان، فرایند کاردرمانی ممکن است در مرحله ارزیابی متوقف شود زیرا متخصص تشخیص می‌دهد که نیازی به مداخله بیشتر نیست.
تعیین اهداف
متخصص کاردرمانی در فرآیند تعیین اهداف درمانی با شما همکاری خواهد کرد. این اهداف باید قابل اندازه‌گیری بوده و با دلایل ارجاع شما مرتبط باشند. کاردرمانگر شما اهداف کوتاه‌مدت و بلندمدتی را تعیین خواهد کرد.
به عنوان نمونه، یک هدف کوتاه‌مدت می‌تواند این باشد: در مدت دو هفته، متقاضی قادر خواهد بود کارهای نظافت ابتدایی و شخصی را در حالت ایستاده و در مدت 5 دقیقه به پایان برساند.
برای متقاضیان، آگاهی از اهداف بسیار حائز اهمیت است. شما باید از کاردرمانگر خود درخواست کنید که نسخه‌ای از اهداف تعیین‌شده را به شما ارائه دهد، زیرا اعتقاد به این اهداف تأثیر زیادی بر موفقیت کاردرمانی دارد.
طرح‌ریزی
پس از مشخص کردن اهداف، کاردرمانگر شما یک برنامه برای دستیابی به آن‌ها تدوین می‌کند. این برنامه معمولاً نیاز به تأیید پزشک دارد. طرح باید شامل مواردی مانند تعداد و فواصل جلسات درمان، مدت زمان استفاده از خدمات کاردرمانی و استراتژی‌هایی باشد که برای رسیدن به اهداف تعیین‌شده به کار خواهید گرفت.
به عنوان مثال، یک طرح ممکن است به این صورت باشد:
متقاضی به مدت شش هفته، سه بار در هفته از خدمات کاردرمانی تخصصی برای ورزش درمانی و آموزش فعالیت‌های روزمره (ADL) بهره‌مند خواهد شد.
چگونه می‌توانید در فرآیند ارزیابی کاردرمانی نقش فعال‌تری ایفا کنید؟
همان‌طور که جمع‌آوری اطلاعات برای کاردرمانگر شما حائز اهمیت است، پرسش‌هایی که شما مطرح می‌کنید نیز به همان اندازه مهم است تا از مناسب بودن خدمات ارائه‌شده اطمینان حاصل کنید.
اگر در زندگی‌تان موضوعی وجود دارد که احساس می‌کنید بر روند درمان تأثیر می‌گذارد و کاردرمانگر به آن اشاره نکرده است، حتماً آن را بیان کنید. اگر موضوعی برایتان مبهم است، سؤال کنید و اگر قبل یا بعد از جلسه سؤالاتی به ذهنتان رسید، آن‌ها را یادداشت کنید.
سؤالات متداول
کاردرمانی چگونه می‌تواند به کاهش درد من کمک کند؟
در اولین جلسه، متخصص کاردرمانی مراحل زیر را انجام می‌دهد:
– ارزیابی وضعیت اولیه بافت‌های تحت درمان، شامل بررسی دامنه حرکتی، قدرت و تعادل.
– گفتگو و تعیین اهداف مناسب بر اساس عملکرد که راهنمای جلسات درمانی آینده خواهد بود.
در جلسات بعدی، کاردرمانگر از روش‌های مختلفی مانند درمان شغلی، درمان دستی، ورزش درمانی و آموزش بیمار برای دستیابی به اهداف عملکردی که در ارزیابی اولیه مشخص شده‌اند، بهره خواهد برد.
چند بار مراجعه برای کاردرمانی لازم است؟
به طور معمول، یک جلسه کاردرمانی شامل حدود 6 تا 8 بار مراجعه می‌باشد. در این جلسات، تیم درمانی با استفاده از ابزارهای مختلف به شما آموزش می‌دهد تا درک بهتری از درد خود پیدا کنید. همچنین، استراتژی‌هایی به شما آموزش داده می‌شود و با آگاهی از فرصت‌های خودیاری، وابستگی شما به ارائه‌دهندگان خدمات درمانی کاهش می‌یابد.
برای بهبود وضعیت خود چه اقداماتی می‌توانم انجام دهم؟
یکی از اهداف اصلی کاردرمانی، آموزش روش‌های مدیریت درد است. درمانگران به شما منابعی ارائه می‌دهند که به درک بهتر درد کمک کرده و همچنین دانش و تمریناتی با پیشرفت مناسب برای ارتقاء سطح عملکرد فعلی شما فراهم می‌کنند. این درمانگران در تمام مراحل این سفر به سمت بهبود سلامت شما در کنار شما هستند!
تحقیقات متعددی نشان می‌دهند که بیماران تمایل دارند اطلاعات بیشتری درباره درد خود کسب کنند. نتایج مطالعاتی که بر روی بیمارانی که در جلسات آموزشی شرکت کرده‌اند، انجام شده، نشان می‌دهد که این بیماران با درک عمیق‌تری از درد خود، ترس کمتری دارند و نگرش بهتری نسبت به درد پیدا می‌کنند. آن‌ها همچنین راحت‌تر حرکت می‌کنند و با وجود ناراحتی‌های جزئی، توانایی بیشتری در انجام کارها و ورزش دارند و حساسیت عصبی در آن‌ها کاهش می‌یابد.
مشاوره تلفنی با پزشکان مرکز :
53247000(داخلی 101،102)